Ένα πολύ δημιουργικό τριήμερο, για τους εταίρους και τους ωφελούμενους του έργου Crete Valley περιελάμβανε η εβδομάδα που φεύγει.

Ένα τριήμερο με έντονη κοινωνική συμμετοχή, και τον πολίτη της Κρήτης να είναι ο κεντρικός ομιλητής και όχι απλά το αντικείμενο συζήτησης.

Είναι ίσως η πρώτη φορά που στα πλαίσια ενός τόσο επιδραστικού και φιλόδοξου έργου, όπως είναι το Crete Valley, η άποψη της τοπικής κοινωνίας βαραίνει τόσο πολύ, για όλα τα στάδια σχεδιασμού, υλοποίησης και λειτουργίας των υποδομών που σχεδιάζονται.

Αυτός εξάλλου ήταν και ο λόγος της παρουσίας των επιστημόνων από το Ινστιτούτο Κοινωνικής Καινοτομίας της Αυστρίας, τους οποίους πολύ ευχαριστούμε για τον εξαιρετικό τρόπο με τον οποίο αφουγκράστηκαν την τοπική κοινωνία και ανέδειξαν τις ανάγκες, τους προβληματισμούς, τις επιθυμίες και το όραμα που έχουν για τον τόπο τους.

Ευχαριστούμε επίσης την Περιφέρεια Κρήτης για την υποδειγματική φιλοξενία και την άρτια διοργάνωση όλων των εκδηλώσεων του τριημέρου, το Ινστιτούτο Επικοινωνιών και Υπολογιστικών Συστημάτων του ΕΜΠ (ICCS) και την εταιρεία UNICE για την παρουσίαση του έργου Crete Valley, την Ακαδημία Ενέργειας του Σάμσε της Δανίας για τις καλές πρακτικές από παρόμοια έργα που μας μετέφερε, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο και το Διεθνές Συμβούλιο για Τοπικές Περιβαλλοντικές Πρωτοβουλίες για την ανάδειξη της αξίας της κοινοτικής ενέργειας. Ευχαριστούμε ακόμα τις επιστημονικές ομάδες της Μινώα Ενεργειακής και του Eθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης, και τις εταιρίες SYCHEM και ESYNERGY που με τις εύστοχες τοποθετήσεις τους στις συζητήσεις που διοργανώθηκαν και την επιστημονική τους επάρκεια, απάντησαν στα εύλογα ερωτήματα και έδωσαν λύσεις στους αρχικούς προβληματισμούς των κατοίκων.

Για τη Μινώα Ενεργειακή που προτάσσει την Ενεργειακή Δημοκρατία και υπερασπίζεται την ισότιμη συμμετοχή των πολιτών στον ενεργειακό πλούτο του τόπου μας, είναι εξαιρετικά ελπιδοφόρο το γεγονός ότι έχει αρχίσει να επικρατεί η αντίληψη που θέλει όλα τα σημαντικά ενεργειακά έργα που υλοποιούνται στο νησί, να έχουν τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών.

Μετά τη θετική αποδοχή που είχαν τα έργα που σχεδιάζονται σε Οροπέδιο, Άρβη, Αρκαλοχώρι και Αθερινόλακκο, μέλημα της Κοινότητάς μας είναι η όσο το δυνατό μεγαλύτερη συμμετοχή των δημοτών στην παραγόμενη ενέργεια, με το λιγότερο δυνατό κόστος.

Tην Τετάρτη 29 Μαϊου, στην αίθουσα του ΤΕΕ, η επιστημονική ομάδα της Μινώα Ενεργειακής συμμετείχε σε μια, ανοιχτή για το κοινό, συνάντηση εργασίας με θέμα τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Τη συζήτηση απασχόλησαν οι προκλήσεις υλοποίησης των έργων αυτών, η σωστή τους χωροθέτηση, η ελαχιστοποίηση του περιβαλλοντικού τους αποτυπώματος και φυσικά το πως οι πολίτες θα έχουν μερίδιο στην παραγόμενη ενέργεια, όπως ακριβώς προβλέπεται σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Καθώς η συγκεκριμένη τεχνολογία δεν έχει ακόμα εφαρμοστεί σε ευρεία κλίμακα στην Ελλάδα, η επιστημονική ομάδα της Μινώα Ενεργειακής, ως όφειλε, διατύπωσε τους όρους και τις προϋποθέσεις για την υιοθέτησή της, με τρόπο που να συμβάλει στην Ενεργειακή Δημοκρατία. Και αυτό συνεπάγεται δύο πράγματα: α) Να ωφεληθούν οι τοπικές κοινωνίες χωρίς να αποκλείεται κανείς β) Να υπάρχει δημόσιος έλεγχος

Όπως επισημάνθηκε και από τα μέλη της Κοινότητάς μας, το Ελληνικό νομοθετικό πλαίσιο δεν προβλέπει συμμετοχή των πολιτών μέσω Ενεργειακών Κοινοτήτων στην παραγόμενη ενέργεια από τα έργα αυτά, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι γεγονός ότι η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι δυνατό να συντελεστεί αξιοποιώντας μία μόνο τεχνολογία παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας. Ούτε η ηλιακή, ούτε η αιολική ενέργεια, ούτε κάποια άλλη πηγή από μόνη της είναι ικανή να επιτύχει τους ενεργειακούς στόχους που έχουν τεθεί σε Ευρωπαϊκό επίπεδο.

Γι’ αυτό, σταθερή επιδίωξη της Μινώα Ενεργειακής είναι η συμμετοχή σε όλες τις συζητήσεις που αφορούν την παραγωγή πράσινης ενέργειας. Και αυτό για δύο πολύ σημαντικούς λόγους: Πρώτον γιατί στοχεύει στην μεγιστοποίηση του οφέλους των τοπικών κοινωνιών πολιτών έναντι λίγων ισχυρών ιδιωτών, και δεύτερον γιατί δίνει μεγάλη έμφαση στο να γίνει η αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών με όρους αειφορίας, προστασίας του περιβάλλοντος και βελτίωσης της ζωής των τοπικών κοινωνιών.

Εξάλλου, η εμπειρία που έχει αποκτήσει η Κοινότητά μας από τη συμμετοχή στο Ευρωπαϊκό έργο WENDY, το οποίο προωθεί την κοινωνική αποδοχή της αιολικής ενέργειας, αναδεικνύει ότι ένας πολύ κρίσιμος παράγοντας για την κοινωνική αποδοχή είναι η συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων στην ανάπτυξη έργων αιολικής ενέργειας. Η μέχρι τώρα διαπίστωση είναι ότι μεγάλες εταιρείες είναι οι μόνες που αναπτύσσουν αυτά τα έργα, με σχεδόν ανύπαρκτη τη συμμετοχή των τοπικών φορέων και κοινοτήτων, πράγμα που έχει σαν αποτέλεσμα μια αυξανόμενα αρνητική στάση προς αυτές τις επενδύσεις. Επιπλέον, ηλεκτρικός χώρος πρέπει να διατεθεί στις ενεργειακές κοινότητες, καθώς οι τρέχουσες άδειες που δεν έχουν υλοποιηθεί από μεγάλες εταιρείες δεν επιτρέπουν την ανάπτυξη έργων αιολικής ενέργειας από ενεργειακές κοινότητες. Επομένως, για τη βελτίωση της κοινωνικής αποδοχής της αιολικής ενέργειας, απαιτούνται νομοθετικές αλλαγές που θα υποστηρίζουν και θα προωθούν τη συμμετοχή και την ανάπτυξη των τοπικών ενεργειακών κοινοτήτων σε αυτού του είδους τα έργα.

Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία της Q-PLAN, στο πλαίσιο του έργου MARINEWIND που χρηματοδοτείται από το Horizon2020. Στη συνάντηση, εκτός από τη Μινώα Ενεργειακή, συμμετείχαν η Περιφέρεια Κρήτης, το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, το πανεπίστημιο του Εδινβούργου, τοπικοί παράγοντες της οικονομίας και πολίτες της Κρήτης.

elΕλληνικά